Yesayan Salonu’nun etkinlik serisi “Sınır Tanımayan Edebiyat”ın ikinci bölümünde, Aras editörlerinden Ekin Kurtdarcan ve Boğaziçi Üniversitesi’nde doktora öğrencisi Ege Altan, Mahir Güven’in Ağabey romanını ve Houda Benyamina’nın Divines filmini birlikte tartışıyorlar. İki eser aracılığıyla sanatın ve öfkenin toplumsal olarak dönüştürücü bir güç olup olamayacağı üzerine düşünüyor, kimliklerin ve aidiyetlerin türlü anlatılarla bağ kurma ve onlarla dayanışma alanları açma imkânı sağlayıp sağlayamayacağına bakıyorlar.
Fransızca kaleme alınmış ve 2018 Goncourt İlk Roman Ödülü’ne layık görülmüş olan Ağabey, Paris’in banliyölerinde büyümüş biri Uber şoförü diğeri ameliyat hemşiresi yarı Suriyeli yarı Fransız iki erkek kardeşin hikâyesi. Argo ile edebi dili özgün bir şekilde harmanlayan Güven, göçmenlik, İslamofobi, işsizlik ve aidiyetlerin kırılganlığı gibi güncelliğini yitirmeyen konular üzerinden alt sınıf gençliği ve banliyölerle ilgili klişeleşmiş siyasi söylemlerin ötesine geçerek bizi bambaşka bir dilsel alana, bambaşka bir anlatının içine sürüklüyor.
2016 yapımı, Cannes Film Festivali’nde Altın Kamera ödülü kazanan Divines’le yönetmen Houda Benyamina da kamerasını şehrin çeperlerine, bir gecekondu mahallesinde yaşayan genç Dounia’nın hayatına çeviriyor. Ne pahasına olursa olsun toplumun ona biçtiği rolü aşmaya ve zengin olmaya kararlı olan Dounia, uyuşturucu satıcısı Rebeka’nın acımasız dünyasına çekilirken, onun gibi zor şartlardan gelen dansçı Djigui’yle tanışması, onun için başka bir hayatın mümkün olup olmadığına dair bir kapı aralıyor. Divines, anlatısı ve estetiğini son yirmi yıldır Fransa’daki hâkim siyasi söylem üzerine yaptığı keskin gözlemlerden yola çıkarak oluşturan Benyamina’nın ince ince işlenmiş, çarpıcı ve yer yer trajik öğelerle harmanladığı filmi.
Etkinliği buradan veya Yesayan Salonu Youtube kanalından izleyebilirsiniz.
Ayrıca, ilgilenenlere, tartışılacak eserlerle ilgili çokdilli bir okuma ve izleme listesi sunuyoruz:
Ağabey üstüne:
Mahir Güven, Ağabey (çev. Ebru Erbaş), Can Yayınları (2020)
https://canyayinlari.com/kitapdetay/cagdas/roman/mahir–guven/agabey/22558/
Söyleşi: “Mahir Güven’le ilk romanı Ağabey ve bilumum aidiyetler: Onca nefret varken”, bir+bir, https://www.birartibir.org/aidiyetler/814-onca-nefret-varken
Erdem Özgül, “Babası Paşa Oğlu Mahir”, k24, https://t24.com.tr/k24/yazi/babasi-pasa-oglu-mahir,3014
Mahir Guven présente “Grand frère”, https://www.youtube.com/watch?v=JkqPJZCC-oY
Divines üstüne:
Filmi Türkçe altyazılı olarak Netflix’den izleyebilirsiniz: https://www.netflix.com/title/80115031
Fragman: https://www.youtube.com/watch?v=VT4YtWdK01M
Negar Azimi, “Houda Benyamina, the French Filmmaker Who Brought the Banlieues to Hollywood”, The New Yorker, 2017. https://www.newyorker.com/culture/persons-of-interest/houda-benyamina-the-french-filmmaker-who-brought-the-banlieues-to-hollywood
Emma Jones, “Interview: Houda Benyamina On Divines And Integrating Social Justice Into Her Films”, Electra Media, https://www.electramedia.co/blog/2016/11/16/electra-interview-houda-benyamina-on-divines-social-justice-and-the-quest-for-bling-in-the-parisian-banlieues
Genel:
Jim Wolfreys, The Republic of Islamophobia: The Rise of Respectable Racism in France (London: Hurst, 2017).
“Türkçe Rap’in Sesleri: Şiir, Müzik, Siyaset”, Notos, Ocak-Şubat 2021.
Amin Maalouf, Ölümcül Kimlikler (çev. Aysel Bora), Yapı Kredi Yayınları, 2019.